W Skierniewicach jest cmentarz świętego Stanisława, a nie Rocha

Przez co najmniej kilkanaście lat w świadomości części skierniewiczan utrwaliła się błędna nazwa najstarszego z istniejących cmentarzy w mieście – przy ulicy Rawskiej. Nekropolia, zwana pieszczotliwie cmentarzykiem, jako patrona miała mieć świętego Rocha. Jak się okazuje, błędnie.

W 2011 roku Maria Anacka-Łyjak, autorka m.in. książki „Kościół św. Jakuba w Skierniewicach. Przeszłość i teraźniejszość”, podczas przygotowywania monografii kościoła św. Stanisława, dotarła do dokumentów, z których z całą pewnością wynika, że patronem cmentarza i kościoła jest ten sam św. Stanisław, biskup i męczennik.

– Większość mieszkańców zainteresowanych naszą historią odczuła ulgę, że jednak to cmentarz św. Stanisława, bo ten Roch to był taki jakiś… no, nie pasował – mówi Anna Majda-Baranowska, dyrektor Izby Historii Skierniewic.

– Na szczęście nie musieliśmy niczego poprawiać, zamieniając Rocha na Stanisława, bo w naszej ewidencji sprytnie i praktycznie widnieje on jako „stary cmentarz” lub „cmentarz przy kościele” – dodaje.

Błąd w nazewnictwie niestety występuje nadal w internetowej Wikipedii…

Na cmentarzu św. Stanisława jest około 360 czytelnych nagrobków, w tym m.in. pierwszego prezydenta miasta, zmarłego w 1892 roku Zygmunta Pietrusieńskiego czy grób znanej w mieście rodziny Bindrów. Część z nich odnowiono dzięki prowadzonym od lat kwestom – obecnie trwa renowacja XIX-wiecznego grobowca rodziny Braulińskich. Prace finansowane są przez Towarzystwo Przyjaciół Skierniewic, od wielu lat dbające o groby na tej najstarszej skierniewickiej nekropolii.

Kim był patron cmentarza i kościoła przy ul. Rawskiej w Skierniewicach?

Stanisław ze Szczepanowa to urodzony około 1030 roku późniejszy kaznodzieja i misjonarz, a potem biskup krakowski. Okres posługi biskupiej Stanisława zaliczany jest do najświetniejszych za panowania Piastów. Biskup Stanisław sprowadził do Polski legatów rzymskich, zorganizował od nowa metropolię gnieźnieńską, podjął działania mające na celu koronację Bolesława Szczodrego w 1075 roku. Dzięki wskrzeszeniu metropolii gnieźnieńskiej, ustały pretensje metropolii magdeburskiej do zwierzchnictwa nad diecezjami polskimi. Jako, że zależało mu na szerzeniu wiary chrześcijańskiej w ówczesnej Polsce, biskup wspierał także powstawanie i umacnianie klasztorów benedyktyńskich, stanowiących ośrodki istotne ewangelizacyjne (za Wikipedią).

Według Galla Anonima biskup Stanisław dopuścił się zdrady, za którą król wydał go na śmierć przez obcięcie członków. Zmarł śmiercią męczennika w Krakowie, 11 kwietnia 1079 roku. Kanonizowany w 1254 roku, w 1963 roku ustanowiony przez papieża pierwszorzędnym Patronem Polski.

W 2002 roku kościół parafialny przy ul. Rawskiej został ustanowiony, dekretem biskupa łowickiego, Sanktuarium Świętego Stanisława.

UZUPEŁNIENIE

Maria Anacka-Łyjak planuje w przyszłym roku wydać monografię cmentarza św. Stanisława w Skierniewicach. Autorka chce naprawić błąd, powtarzany od ponad 20 lat.

Jak ustaliliśmy, wpis do rejestru zabytków jako „cmentarz św. Rocha” został wykonany w 1991 roku, wcześniej cmentarza przy ul. Rawskiej nie było w tym rejestrze.

– Nie ma źródeł tej nazwy – przyznaje Ewa Kościelna ze skierniewickiej delegatury wojewódzkiego oddziału Służby Ochrony Zabytków w Łodzi.

Według ustaleń Marii Anackiej-Łyjak cmentarz, podobnie jak przyległy kościół, za patrona mają św. Stanisława. Pisaliśmy także o tym, że błędna nazwa figuruje w Wikipedii.

Dostaliśmy w tej sprawie list:

Z zainteresowaniem przeczytałem Pański artykuł „Cmentarz świętego Stanisława, a nie Rocha" w tygodniku ITS Nr 44 (1005), 31.10.2013 r. W artykule był Pan łaskaw zamieścić informację, że błędna nazwa nadal występuje w Wikipedii. Jako jeden z licznych współautorów Wikipedii z troską zająłem się tym problem. Poddałem ten fakt Społeczności Wikipedii pod rozwagę. Z przykrością informuję, że w chwili obecnej zmiana nazwy cmentarza w Wikipedii nie jest możliwa. Zgodnie z zasadami obowiązującymi przy tworzeniu Wikipedii, wszelkie zamieszczane informacje wymagają podania źródeł, co jest gwarancją, że publikowane dane są prawdziwe. Niestety, według dostępnego w internecie oficjalnego rejestru prowadzonego przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytów w Łodzi patronem cmentarza jest święty Roch. Być może zechce Pan wystąpić z pytaniem do tej instytucji o możliwość dokonania korekty. Również z treści Pańskiego artykułu nie wynika wprost, czy ustalenia Pani Marii Anackiej-Łyjak zostały gdziekolwiek opublikowane, czy jest to tylko jej osobista wiedza. (…) Reasumując, w chwili obecnej Społeczność Wikipedii nie dysponuje wystarczającymi źródłami umożliwiającymi wprowadzenie zmian na Wikipedii.
W imieniu Społeczności Wikipedii i własnym serdecznie pozdrawiam Pana i całą Redakcję.
Wikipedysta Radmic - Radosław Michalak.