Sobór Św. Trójcy w Hajnówce trafił do rejestru obiektów zabytkowych. "To ewenement w skali światowej". Zobacz cerkiew i jej wnętrze

Sobór Świętej Trójcy jest doskonałym i unikatowym przykładem, który łączy w sobie chrześcijańskie tradycje wschodu z nowoczesnością. Jak twierdzą specjaliści zdecydowanie zasłużył na miano zabytku, o czym mówiono już kilka lat temu. Sobór Świętej Trójcy to cerkiew parafialna, która mieści się przy ulicy ks. Antoniego Dziewiatowskiego i jest wizytówką Hajnówki. Świątynia została zbudowano w latach 1974–1992 według projektu prof. Aleksandra Grygorowicza. Koncepcję plastyczną wykonał legendarny prof. Jerzy Nowosielski.

Zobacz wyjątkową podlaską świątynię z zewnątrz, wewnątrz i z powietrza:

Świątynia to jeden z najciekawszych przykładów współczesnej architektury w Polsce. Dach świątyni tworzą przenikające się nieregularnie betonowe łupiny, wewnątrz zachwyca polichromia autorstwa greckiego malarza Dimitriosa Andonopulοsa, który jest też twórcą ikonostasu oraz niektórych ikon. Cerkiew może pomieścić 5 tys. wiernych, co czyni ją drugą pod względem powierzchni w kraju (ustępuje cerkwi św. Ducha w Białymstoku, wyprzedza cerkiew Zaśnięcia NMP w Bielsku Podlaskim).

Inne dane "nowego" zabytku:

• 50 metrów wysokości,
• dwa poziomy (dolna cerkiew nosi wezwanie św. Mikołaja),
• siedem ołtarzy ,
• ponad 1000 metrów krawatowych powierzchni.

Hajnowski sobór wyróżniają również, rzadko spotykane w prawosławiu, witraże. Prestiżu dodaje fakt, iż wykonał je i zaprojektował wybitny profesor krakowskiej ASP - Adam Stalony-Dobrzański, współpracowniki i przyjaciel prof. Nowosielskiego.

Od początku do końca nad pracami budowlanymi czuwał ksiądz Antoni Dziewiatowski, proboszcz hajnowskiej parafii. Cerkiew służy hajnowskim wiernym, od wielu lat jest też to obowiązkowym punkt na turystycznej mapie regionu. Raz w roku staje się centrum prawosławnego, muzycznego świata za sprawą festiwalu, który się tam odbywa.

Hajnówka. Zakończyły się 42. Dni Muzyki Cerkiewnej. W tym roku bez Grand Prix Festiwalu

Od 1982 r. odbywały się tutaj koncerty Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka”, a od 2002 r. mają miejsce przesłuchania konkursowe i koncerty w ramach Międzynarodowego Festiwalu „Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej”. Festiwal najczęściej odbywa się w maju. Przesłuchania konkursowe przeprowadzane są w soborze. Do trwających przez tydzień przesłuchań każdego roku przystępują wykonawcy z około czterdziestu chórów krajowych i zagranicznych (chóry zarówno amatorskie, jak i zawodowe).

Koncepcję plastyczną stworzył kultowy krakowski profesor Jerzy Nowosielski, na projekt architektoniczny przełożył ją prof. Aleksander Grygorowicz. Nowotorska świątynia budowana była najintensywniej na początku lat 80-tych XX wieku. W zamyśle Nowosielskiego cerkiew miała posiadać polichromię również na zewnątrz.

Wystrój cerkwi miał stworzyć Jerzy Nowosielski na oficjalne zlecenie metropolity Bazylego. Gotowy projekt polichromii spotkał się jednak z niechęcią proboszcza. Niestety Nowosielski został zmuszony do zrezygnowania z prac nad malowaniem cerkwi. W rezultacie wkład włożony w budowę świątyni przez Nowosielskiego do dzisiaj jest marginalizowany.

Akademia supraska. Jerzy Nowosielski - sztuka sakralna. Podlasie, Warmia i Mazury, Lublin

Wielu znawców tematu ubolewa nad tym, że projekt krakowskiego mistrza nie został zrealizowany.

Boleję i żałuję, że nie zrealizowano działa Nowosielskiego - zwierza się prof. Jerzy Uścinowicz - Ta cerkiew mimo to jest ewenementem na skalę światową. Ja trochę po świecie jeżdżę, trochę tych obiektów oglądam i takiego obiektu jak Sobór Świętej Trójcy na świecie nie ma. Mówiąc o prawosławnych obiektach - dodaje uznany architekt.

Obejrzyj film "Śladami mistrzów. Nowosielski na Podlasiu":

Pierwszym prawosławnym obiektem sakralnym w Hajnówce była czasownia (późniejsza kaplica) pod wezwaniem Kazańskiej Ikony Matki Bożej, urządzona w 1925 r. w prywatnym mieszkaniu. Samodzielna parafia hajnowska została erygowana 26 maja 1942 r. Na cerkiew parafialną (pod wezwaniem św. Mikołaja) zaadaptowano drewniany budynek nadleśnictwa. W 1953 r. wzniesiono cerkiew cmentarną pod wezwaniem Wszystkich Świętych. W latach 1973–1983 zbudowano nową świątynię parafialną – sobór Świętej Trójcy.

Zobacz wyjątkową podlaską świątynię z zewnątrz, wewnątrz i z powietrza:

Przy parafii działa jedyne w Polsce, utworzone w 1996 r. Prawosławne Studium Psalmistów i Dyrygentów Cerkiewnych.

Z parafii Świętej Trójcy erygowano:

• parafię Wniebowstąpienia Pańskiego w Orzeszkowie (1982 r.),
• parafię Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Hajnówce (1996 r.),
• parafię św. Dymitra w Hajnówce (1996 r.).